Aristotelesen lezioa.

Harro esan zuen lagunak bazkalosteko solasean: -Aizue, banketxetik deitu didate hainbeste diru daukadala “geldi” eta ea ez nuen nahi hura “mugitzerik” oraingoa baino etekin handiagoa lortze aldera. Hori da ganora, hori da bezeroaren alde egitea, ze lehen neure dirutxuak beste banku batean nituen eta, aizue, kasurik ere ez; orain, berriz, burtsan jokatuko dute nire diruaz eta irabaziak, ttak!, neure sakelara –jarraitu zuen lagunak aberastu berriaren berbeta potoloaz.

Guztiz normala balitz bezala hartzen ditugu halakoak. Normala ez dakit baina ohikoa bada nork bere diruari etekinik handiena atera nahi izatea. Ala ez?

Ba, parkatuko didazue atrebentzia baina uste dut ezetz. Eta nire argumentazioa laguntzeko ezin duzue imaginatu nor etorriko den Aristotelesen aipua ahoan:

“Niri berehala etorri zitzaidan gogora Aristotelesen
pentsamendua, zeinetan oikononomía (ekonomia) eta khrematiké (moneta, dirua) bereizten baitzituen. Hala zioen: ehun ardi badituzu eta
tajuz ernaltzen badituzu, hurrengo urtean 180 edo 200 ardi izango dituzu:
etekina lortzeko modu naturala da hori; baina urrezko ehun txanpon badauzkazu
eta kutxa batean gordetzen badituzu, hurrengo urtean ehun txanpon izango dituzu,
ez gehiago; diruak ez duelako ezer ekoizten, ezer ere ez. Ez dago diruari
etekinik ateratzerik, ez bada besteren lepotik abantaila aterata. Eta abantaila
ateratzea antinaturala da.”

Egia santua, lagunok. Zer egiten du bankuak geure diruari etekina ateratzeko? Ba, pentsa ezazu zu zeu (pizka bat bada ere) aberastu bazara, besteren bat (pizka bat bada ere) pobretu egin dela. Hala da, nahi eta nahi ez.

Dirua koltxoi azpian sartzeko gogoa etorri zait. Edo ardiak erostekoa.

P.S.: Oraindik ez dakizue nork kontatua den Aristotelesen pasadizoa? Sakatu hemen.